Nieuws

Scope Biosciences: Moleculaire diagnostiek voor de Agri-Food sector

Gepubliceerd op
2 februari 2023

In vier jaar tijd is de startup Scope Biosciences op Wageningen Campus uitgegroeid van een initiatief van vier studenten van Wageningen University & Research tot een speler in de wereld van de diagnostiek in de Agri-Food sector. Met behulp van de CRISPR-Cas techniek hebben zij een eenvoudige test ontwikkeld om razendsnel en zeer specifiek bacteriën of virussen op te sporen. Een van de oprichters, Niek Savelkoul, kijkt terug en vooruit en vertelt over de groeistuipen van het bedrijf.

Wat doet Scope Biosciences precies?

Wij ontwikkelen moleculaire diagnostiek voor de Agri-Food sector. Met medestudenten heb ik zes jaar geleden meegedaan met de iGEM-competitie, waardoor we inzicht kregen in diagnostiek, een veld wat altijd op zoek is naar nieuwe innovatie. Een aantal jaar later werd in de US aangetoond dat de CRISPR-Cas technologie – bekend van de toepassingen in genetische modificatie – gebruikt kon worden voor diagnostiek. In Amerika werd gesproken over ‘a life changing technology’ voor de diagnostiek. Na een gesprek met John van der Oost (red: één van de geestelijk vaders van CRISPR-Cas) zijn we gestart met het ontwikkelen van ons eigen CRISPR diagnostiek systeem en hadden we ook na een paar maanden een techniek die we konden patenteren. Onze techniek bleek breed inzetbaar: van de medische sector tot agrifood. Wij concentreren ons nu op de Agri-Food sector (zie ook website Scope Biosciences), omdat daar snel de meeste impact mee te maken is.

Kun je uitleggen wat dat is: de CRISPR-Cas technologie?

CRISPR-Cas is eigenlijk een soort immuunsysteem van een bacterie, die zeer specifiek de cel probeert te beschermen tegen indringers door het genetische materiaal van de indringers kapot te knippen. Deze eigenschap, het specifieke knippen, werd veelal gebruikt voor genetisch modificeren. Daar is deze technologie groot mee geworden. Wij gebruiken het echter voor iets anders: het detecteren van genetisch materiaal.

Onze test is relatief simpel, je hebt er geen complexe apparaten voor nodig. Met onze CRISPR test (scopeDx) weet je binnen 20 minuten of het pathogeen aanwezig is. Het is vergelijkbaar met de PCR-test die iedereen inmiddels goed kent, maar onze test geeft sneller resultaat en is bruikbaar ‘on-site’.

Voor wie is jullie product interessant?

Veredelaars staan te trappelen om deze simpele en vooral specifieke detectiemethode toe te passen. Want van plantenvirussen bestaan vele subtypes met minimale verschillen. Ze kunnen zo snel screenen op virussen. Die gesprekken met veredelaars zijn reuze interessant. Zij zijn goed op de hoogte van de techniek en zijn zeer geïnteresseerd in ons product. Maar er zijn nog vele andere toepassingen in de Agri-Food, zoals de detectie van plant eigenschappen in de veredeling en het kwekersrecht. Ook in de medische wereld is er vraag naar deze techniek. In 2021 zijn we een samenwerking aangegaan met GenDX, een bedrijf in Utrecht dat werkt aan medische diagnostiek voor transplantatiedoeleinden. Zij testen of er een goeie match is tussen donor en ontvanger bij transplantaties. Dat gaat altijd heel zorgvuldig en daar wordt alle tijd voor genomen, maar er zijn situaties dat zo’n test snel moet. Samen hebben we een ‘proof of concept’ ontwikkeld. We hopen dat GenDX binnenkort met onze techniek een medische test op de markt kan brengen.

Hoeveel en wat voor soort mensen werken er bij jullie?

We zijn vier jaar geleden gestart met z’n vieren: ikzelf ben ondertussen CEO, Jurre Steens is nu CTO en doet naast dit werk nog promotieonderzoek. We zijn gegroeid naar zeven fulltime werknemers (allen WUR alumni). Voor ons allemaal geldt dat onderzoek in laboratoria een belangrijk deel uitmaakt van ons werk. Ook CRISPR-Cas onderzoekers John van der Oost en Raymond Staals zijn nauw betrokken bij ons werk.

Groeien van startup naar spin-off is nog een hele puzzel
Niek Savelkoul van Scope Biosciences

Wie zijn jullie opdrachtgevers/klanten?

We werken al lang prettig samen met diverse kenniseenheden van Wageningen University & Research. Op verzoek ontwikkelen wij bijvoorbeeld een test voor salmonelladetectie. En tijdens de coronaperiode waren nertsen met het coronavirus (SARS-CoV-2) geïnfecteerd. De monsters uit het onderzoek van Wageningen Bioveterinary Research (WBVR) naar dat virus konden we gebruiken om onze test verbeteren. Dan kom je als startup in een fase dat je zelf actief op zoek gaat naar klanten. In januari zijn we naar een event in USA geweest, waar we middels een stand ons product internationaal konden pitchen. Nu de vraag toeneemt moeten we onze tests op grotere schaal gaan produceren. Dat vraagt tijd en geld. We produceren nou eenmaal geen app die snel te maken is. Voor het maken van onze producten heb je wel 40 apparaten nodig, die we ondertussen zelf hebben aangeschaft. Voor die apparaten heb je weer labruimte nodig en voor de productie en ontwikkeling van nieuwe testen de nodige mensen.

Wat maakt dat jullie gevestigd zijn op de campus?

We zijn allemaal alumni en konden eerst bij het Laboratory of Microbiology van AFSG labruimte gebruiken en ons onderzoek starten. Heel handig, letterlijk dicht bij de kennisbron. Geleidelijk hadden we meer ruimte nodig en zijn we verhuisd naar Plus Ultra I. Sinds april 2022 hebben we een lab in dit gebouw tot onze beschikking.

Het lab van Scope Biosciences op de Wageningen Campus
Het lab van Scope Biosciences op de Wageningen Campus

Wat zijn de voordelen van werken op de campus?

Labruimtes op de campus zijn schaars en duur, maar het feit dat je op de campus zit geeft je bedrijf toch een positieve boost. Bezoekers komen naar de campus en krijgen een andere indruk van je bedrijf dan dat je op een willekeurig industrieterrein zou zitten. En de mensen waar wij mee samenwerken zitten dichtbij. Een groot voordeel is ook dat voor de labs in Plus Ultra I geschikt zijn voor de productie van onze eiwitten.

Werk je samen met andere startende bedrijven in Plus Ultra I?

We werken niet actief samen met andere startups, maar hebben uiteraard wel regelmatig contact. Het zijn allemaal bedrijven die werken aan Agri-Food en Biotech en we maken allemaal hetzelfde proces door. Denk aan kennis vergaren, arbeidscontracten opstellen en Intellectueel Eigendom aanvragen. Dan is het fijn als je dicht bij anderen zit dit hetzelfde proces doorlopen hebben en je kunnen helpen.

Is er sprake van overlap/concurrentie met Wageningen University & Research?

Ik zou het zeker geen concurrentie maar samenwerking noemen! Als we een probleem hebben waar binnen WUR kennis beschikbaar is, dan weten we bij welke mensen we moeten zijn en we werken altijd met elkaar samen.

Zijn er nog wensen met betrekking tot de campus?

Die liggen vooral op het gebied van labruimte. Startende bedrijven als het onze hebben veelal dezelfde infrastructuur nodig, zoals een labruimte of keuken met een aantal standaard apparaten. Dus Shared Facilities in de vorm van labs of keukens voor productontwikkeling, te huren per vierkante meter, zou mooi zijn. Dus ja, een hub met gedeelde labruimtes mis ik nog op de campus, die zijn zeker nodig voor startende bedrijven

Hoe zien jullie de toekomst op de campus?

We hebben nu met onze nieuwe labs de mogelijkheid om flink te groeien. Dat is nodig, want we groeien snel, er is veel interesse. Awards helpen bij die groei. Scope Bioscience won in 2021 de Atlas Invest Entrepreneurship Grant. Door het winnen van prijzen krijg je geld waar je stappen mee kunt maken, maar als je echt wil groeien heb je investeerders nodig.