Vruchtwisseling

Veel gewassen hebben last van bodemziekten, die veroorzaakt worden door aaltjes, schimmels en insecten. Deze kunnen voorkomen worden door een uitgekiende vruchtwisseling. Vruchtwisseling is het op een perceel na elkaar telen van karakteristiek verschillende gewassen. Pas na enkele jaren komt hetzelfde gewas weer op het perceel terug.

Vruchtwisseling en bodemvruchtbaarheid

Vruchtwisseling speelt een centrale rol bij het behoud en de verbetering van bodemvruchtbaarheid. Bodemvruchtbaarheid heeft betrekking op bodemstructuur, bodemleven en de voorraden aan nutriënten en organische stof. De bodemvruchtbaarheid wordt bepaald door de wisselwerking tussen gewassen, bodem, grondbewerking, bemesting en weer (klimaat). Gewassen en groenbemesters verschillen in de eisen die ze stellen aan en in de invloed die ze zelf uitoefenen op de bodemvruchtbaarheid.

Het is van belang dat u in het bouwplan ermee rekening houdt dat groenbemesters en diepwortelende gewassen worden geteeld en maaigewassen met rooivruchten worden afgewisseld. Een hoog aandeel relatief laat geoogste rooivruchten (suikerbieten, aardappelen) geeft risico op structuurbederf. Doordat de wettelijk toegestane fosfaatbemesting gelijk is voor alle bouwlandgewassen, wordt het fosfaatoverschot vooral bepaald door de fosfaatafvoer met geoogst product. Vruchtwisseling is hierop van invloed doordat gewassen verschillen in fosfaatafvoer.

Vruchtwisseling en bodemkwaliteit

Teeltfrequentie en gewasvolgorde zijn ook van invloed op de beheersing van bodempathogenen (aaltjes, ziekten en plagen). De keuze voor resistente rassen voor aardappel- en bietencysteaaltjes in plaats van vatbare rassen bijvoorbeeld heeft een groter effect op de aaltjespopulaties dan de teeltfrequentie. Voor andere schadelijke bodemorganismen met een brede waardplanten reeks is de teeltvolgorde echter van groot belang. De beste strategie is dan om tussen de hoog salderende vatbare gewassen, zoveel mogelijk niet-waardplanten in het bouwplan op te nemen. Op www.aaltjesschema.nl kunt u alle relevante informatie vinden die u nodig heeft om aaltjes op uw bedrijf te herkennen en te beheersen. In de rapporten Het bodemschimmelschema en Schema Bodemplagen vindt u informatie over het optreden, de gewasschade en de beheersing van bodemschimmels en bodemplagen.

In sommige gewassen zijn bepaalde onkruiden moeilijk te bestrijden vanwege de ver­want­schap met het geteelde gewas. Het is daarom raadzaam na een dergelijk ‘vermeerderend’ gewas een gewas te telen waarin de bestrijding van dergelijke onkruiden minder problematisch is.

Voor meer informatie: